Lk 1, 1-4; 4, 16-21
Logo del Jubileo 2025 => Puedes consultar su significado aquí
0. TESTUA
(…) Jesus, Espirituaren indarrez, Galileara itzuli zen, eta inguru hartan guztian zabaldu zen haren berri. Hango sinagogetan irakasten zien, denek goraipatzen zutela. Nazaretera joan zen, bera hazi zen herrira, eta larunbatean sinagogan sartu zen, ohi zuenez, eta irakurgaia egitera zutitu. Isaias profetaren liburua eman zioten eskura eta, irekitzean, pasarte hau aurkitu zuen:
“Jaunaren espiritua nire gainean dago, berak bidali nau gatibuei askatasuna eta behartsuei berriona adieraztera, itsuei ikusmena hots egitera eta zapalduak askatzera, Jaunak onginahia azalduko duen urtea hots egitera.”
Liburua itxi, laguntzaileari eman eta eseri egin zen; denak sinagogan begira-begira zeuzkan. Eta honela hasi zitzaien:
“Gaur bete da profezia hau entzuten didazuenontzat.”
1. TESTUAREN IRUZKINA.
Lukas, Greziako Pabloren elkarteekin harremanetan sartzean kristautasunera bihurtu zen medikua da. Judaismoaren ingurutik kanpo zegoen norbait da. Eta, beraz, bere pentsamoldean, idazki horien fidagarritasuna frogatu nahi du hasiera batean, konfiantzazko ikusleek bermatuak. Badirudi asmakizunetan ez dugula sinesten esan nahi duela, baizik eta testifikatutako gertaeretatik abiatzen garela.
Lukasek Jesus Nazareten kokatzen du, bere misioaren hasiera-ematearen aurkezpena eginez, hazten ikusi zuen herrian. Sinagogan. Aurkezpen profetikoa da. Hain zuzen ere, Jesus Isaiasen promesen hitzeko edo betetzaile sentitzen da. Honela dio testuak: Jesusek Isaiasen liburukia irekitzen du irakurri nahi dien testua topatu arte. Ez da egun horretan “egokitzen den” irakurketa eta, gainera, testua laburtu egingo du, ez du “gure Jainkoaren mendeku-eguna” testua irakurriko, esker oneko hitzak bakarrik. Hau da Jesusek bere garaian jartzen duen aldaketa.
Jesusen egitasmoak bi zati ditu, bata makalenei –pobre, preso, itsu, zapalduei– arreta pertsonala ematea. Eta bestea gizarte egiturazkoari dagokiona, “Jaunaren esker oneko urtea“. ‘Esker oneko urtea’ desberdintasunak saihesteko Israelen sortutako erakunde bat zen. 49 urtetik behin, 7 aldiz 7, lurrak birbanatzen ziren inor, eguraldi txarragatik edo kudeaketa txarragatik, miserian gera ez zedin esklabo eginik. Lebitarrena 25. atalean jasoa da, baita lurraren atsedena ere, gehiegizko ustiapena saihesteko.
2. Otoitzean hasten gara – ISILTASUNA EGITEN DUGU.
Kokaeraren bila gabiltza… ez oso artega ez oso eroso. Oinpeak zoruaren arrimuan. Sorbalda zuzen.
– Eta arnasa hartzen dugu behin baino gehiagotan arnasgora sakonak eginez. Arnasketak (itotzen gaituzten) pentsamenduetatik irteten laguntzen digu eta orainaldian zentratzen gaitu. Arnasketak bizi-erritmoarekin ko- nektatzen laguntzen digu. Bizirik mantentzen gaituena da. Arnasa hartzen jarraitzen dugu eta lasaituz goaz. Gure kezketatik distantzia hartzen dugu.
– Arnasa hartzean, gure barneko gune horretara sartzen gara, non bakean aurkitzen garen, non geure burua-rekin topo egiten dugun… eta bertan bizi eta gainditzen gaituen Ongiarekin ere topo egiten dugun, gure Bizi Iturriarekin. Gure isiltasun-gunea aurkituz goaz. Arnasa hartzen jarraitzen dugu. Isiltasuna ez da zaratarik eza, egorik (nirik) eza baizik.
Testua kontenplatzera pasa baino lehen, bi jarrera hauek prestatzen ditugu: konfiantza (ni eramaten uzten diot Jaunari, Bere eskuetan jartzen naizela) eta jarduna edo dedikazioa.
3. IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATU. Nik AURKEZTU DUT (ESCENA BERRIKUSTEN DUT). IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
OHARRA: Eten puntuak gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan daitezela.
Nazareteko sinagogan kokatzen naiz, lehenengo apostoluekin, herriko jendearekin eta Jesusen familiarekin. Emakumeak gizonengandik aldenduta ikusten ditugu, sinagogan haientzat txukundutako eremu batean, haien artean Maria, Jesusen ama. Sinagogako arduradunak larunbateko otoitzari hasiera nola ematen dion entzuten dut, seinale bat egiten du norbaitek, kasu honetan Jesusek, Kafarnaumen ezaguna denak, irakurketa egin dezan eta Isaias profetaren testua pasatzen dio. Jendearen itxaropenaz ohartzen naiz.
Isiltasun handia egin da sinagogan. Ahots biziz irakurtzen entzuten diot Jesusi: “Jaunaren Espiritua nire gainean dago gantzutu nauelako… Berri Ona txiroei ematera bidali nau, gatibuei askatasuna iragartzera, itsuei ikusmena, zapalduei askatasuna…” Apostoluek barneliluratuta entzuten dute, eta nik ere ez dut xehetasunik galtzen. Hori guztia garai horretarako oso egokia iruditzen zaie, oso egokia etorkizunik gabeko hainbat pertsonarengan itxaropena pizten hasteko. Itxaropena dastatzen dut.
Jesusen ondoan eserita nago eta berari entzuten jarraitzen dut: “Jaunaren esker oneko urtea iragartzera etorri naiz“, eta gogoan dut aukera-berdintasunezko mundua eta bihurtutako bihotza jaioaraztea dela kontua. Giroan garai berrien usaina dago. Eta Jesusek hauxe esaten dit: “Zein garrantzitsua litzatekeen gaur egun aberatsen eta txiroen artean ditugun ezberdintasun ikaragarriak desagerraraztea, zorigaiztoko gizartera daramatenak: alde batetik gosez hildakoak eta bestetik nazkaz eta bakardadez hildakoak!” Bihotza sutu egiten zait graziazko urtearekin bat egiteko irrikaz.
4. JESUS ETA BIOK
Eta, Jesus esertzean, denen begiak Harengan daude finkaturik eta zera diosku: “Gaur bete da entzun berri duzuen idazki hau“… Zein ona izango den graziazko urtea estreinatzea hainbeste pertsona –tratu txarrak jasaten dituzten emakumeak, presoak, ez etorkizunik eta ez orainik ikusten ez duten gizakiak, gosete edo gerrengatik beren lurraldetik irten behar dutenak, hautsitako hainbeste pertsona eta beste hainbeste– denek aukera bat izan dezaten! Jesusek esker oneko urtea martxan jartzea atsegin zait. Denbora hartzen dut.
Eta Jesusi esaten diot: “gizarte honetan zenbatek gozatuko duten iragarki honekin, borondate oneko pertsona askok, nire familiakoek, adiskideek, bolondresek, etorkizun itxaropentsu batean izena emango luketen hainbestek, baita beren bizitza hondatzeaz nekatu diren askok ere.” Eta zera eskatzen diot, gizaki asko adoretzeko eta itxaropenez beren ondoan egoteko kemena izan dezadan.
Eta Jesusi esaten diot gizarte berezi batean sartuta gaudela: alde batetik gezurrak egiaren balio bera izatea nahi duen gizartean, negozioak negozio direla, inolako mugarik gabe ez armamentu-ibilbideari, ez pornografiari… Baina zera gogorarazten dit: “Zuek ere garai honetan errukiaren urtea ospatzen duzue. Gogora ezazu zer proposatzen duen Aita Santuak nazioarteko zorra barkatzeko eskatuz, giza bizitzaren duintasuna errespetatzeko konpromiso irmoa, sortzetik izatezko heriotzaraino, eta armamentuan gastatua gosea behin betiko ezabatuko duen Mundu Funtsa eratzeko erabiltzea”. Egin ezazu posible Zeuk graziazko urtea.
5. Eta otoitza bukatzen ari gara Jesusekin SOLASean.
Otoitzean bizi izandakoa jasotzen dut. Gehien iritsi edo sartu zaidana kontatzen diot, niretzat zela ematen zuena, gehien identifikatu naizen hura: testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta zerbait eskatzen diot edo eskerrak ematen dizkiot agur keinu batez (eskuak elkartuz), esker ona (nire eskuak irekiz) edo onarpena adieraziz (gurutzearen seinaleaz), eta berriro itzultzen naiz leku honetara: oinak askatzen ditut, eskuak irekitzen ditut, begiak ere bai… Eta bizi izandakoa idazten amaitzen dut, nire bizitzan tinkatzen lagun diezadan.