Samariar ona

– Maisu, zer egin behar dut ondaretzat betiko bizia jasotzeko?

Jesusek esan zion:

– Zer dago idatzia Moisesen legean? Zer irakurtzen duzu?

 Hark erantzun:

– Maita ezazu Jauna, zeure Jainkoa, bihotz-bihotzez, gogo osoz, indar guztiz eta adimen guztiz. Eta lagun hurkoa zeure burua bezala.

Jesusek erantzun zion:

– Ederki erantzun duzu. Bete hori eta bizia izango duzu.

Baina lege-maisuak, bere galdera bidezkoa zela adierazi nahirik, galdetu zion Jesusi:

– Eta nor da nire lagun hurkoa?

 Jesusek erantzun zion:

– Behin batean, gizon bat zihoan Jerusalemdik behera Jerikorantz eta lapurren eskuetan erori zen; zeuzkanak kendu eta, egurtu ondoren, alde egin zuten, erdi hilik utziz.  Apaiz bat gertatu zen, hain zuzen, bide hartan behera, eta, gizona ikustean, bidetik okertu eta aurrera jo zuen. Gauza bera egin zuen handik igaro zen tenpluko levitar batek ere: ikustean, bidetik okertu eta aurrera jo zuen. Baina bidaian zen samariar bat bertara iritsi eta, hura ikustean, errukitu egin zitzaion. 

Hurbildu eta zauriak lotu zizkion, olioz eta ardoz igurtzi ondoren; gero, bere asto gainean ezarri, ostatura eraman eta bere ardurapean hartu zuen. Biharamunean, zilarrezko bi txanpon atera eta ostalariari eman zizkion, esanez: «Zain ezazu eta, gehiago gastatzen baduzu, hurrena natorrenean ordainduko dizut». Zure ustez, hirurotan zeinek jokatu zuen lagun hurko bezala lapurren esku eroritako gizonarekin?

Lege-maisuak erantzun zion:

– Hartaz errukitu zenak.

Jesusek esan zion, orduan:

– Zoaz eta egin zuk ere beste horrenbeste.

1-TESTUAren IRUZKINA

Bidean jaisten ari den gizon bat. Lapurtzen dioten gaizkile batzuk makilka erdi hilda uzten dute. Gaur egun ere honek herrialdeen mailan funtzionatzen du. Badira herrialdeak bidelapurrak lapurtzen, hiltzen eta beren herrialdeko aurka duten biztanleria baztertzen dutenak, edo etsaitzat jotzen duten ondoko herrialdea, erdi hilik biztanleria zibil babesgabea hiltzen, zigor mendekatzailea emateko. Eta beste kasu batzuetan, datozen urteetan goseak 40 milioi hildako eragingo dituzten gizarte-laguntzak kenduta.

Bi pertsona erlijioso pasatzen dira, lebita bat, legez ezin zuena elizkizunik egin hilda zegoen norbait ukitzen bazuen, eta, beraz, lanerako denbora eta diru asko galtzen zuten. Garbitu egin behar zuten berriro ofizioa egin ahal izateko. Berdin apaiz batek ere ezin zuen Tenpluan sakrifikatu hildako bat ukitzean zikintzen bazen. Hauek arrazoiren bat zuten. Baina gaur egun ez zikintzeak, ez inplikatzeak beste motibazio batzuei erantzuten die: nire planak hausten ditu, bizitza zaildu diezadake, istilutan sar nazake. Abestiak dioen bezala: “eta ikusten duten askok kasurik ez dute egiten”. Luther Kingek zioen bezala: “ez nau kezkatzen hainbeste gaiztoen gaiztakeriak zintzoen isiltasunak haina”. Edo gure aita santuak axolagabekeriaren kulturaz dioenaz.

Samariarrak zenbait ekintza egiten ditu aurretik aditz batzuk erabiliz: hura ikustean, errukitu egin zitzaion (hirurek gauza bera ikusi zuten); bere astotik jaitsi zen: Lehen laguntzak (olioa eta ardoa); bere ibilgailuan jarri zuen. Larrialdietara eramaten du (ostatura). Berarekin geratzen da, gaua pasatzen du. Hurrengo goizean ostalariari dirua ematen dio, dena kostatzen baita, bai arreta, bai janaria, bai ohea eta abar; eta ospitaleratuta geratu behar duenez, diru bat eman dio, itzuliko dela jakin dezan. Gehiegi da… “Hiruretatik zeinek uste duzu egin zuela zaurituaren hurko?” Erabakia nire esku dago. Ez legeak hurkoa dela dioenarengan, nire bihotzaren sentiberatasunean baizik, hurkoa izateko.

2. Otoitzean hasten gara – ISILTASUNA EGITEN DUGU.

Kokaeraren bila gabiltza… ez oso artega ez oso eroso. Oinpeak zoruaren arrimuan. Sorbalda zuzen.

– Eta arnasa hartzen dugu behin baino gehiagotan arnasgora sakonak eginez. Arnasketak (itotzen gaituzten) pentsamenduetatik irteten laguntzen digu eta orainaldian zentratzen gaitu. Arnasketak bizi-erritmoarekin ko- nektatzen laguntzen digu. Bizirik mantentzen gaituena da. Arnasa hartzen jarraitzen dugu eta lasaituz goaz. Gure kezketatik distantzia hartzen dugu.

– Arnasa hartzean, gure barneko gune horretara sartzen gara, non bakean aurkitzen garen, non geure burua-rekin topo egiten dugun… eta bertan bizi eta gainditzen gaituen Ongiarekin ere topo egiten dugun, gure Bizi Iturriarekin. Gure isiltasun-gunea aurkituz goaz. Arnasa hartzen jarraitzen dugu. Isiltasuna ez da zaratarik eza, egorik (nirik) eza baizik.

Testua kontenplatzera pasa baino lehen, bi jarrera hauek prestatzen ditugu: konfiantza (ni eramaten uzten diot Jaunari, Bere eskuetan jartzen naizela) eta jarduna edo dedikazioa.

3. IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATU. Nik AURKEZTU DUT (ESCENA BERRIKUSTEN DUT). IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…

OHARRA: Eten puntuak gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan daitezela.

Jerusalemdik Jerikorako bidean nago. Eta bide ertzean norbait jipoitua, egurtua, aurkitu dut… Lebita eta apaiza iristen dira, eta arrazoi onak dituzte ez ukitzeko, bizitza zailduko zaielako… hilda badago eta ukitzen badute, zikin geratzen dira, ezin dute Tenpluan elizkizunik egin eta egun bateko edo astebeteko soldata galtzen dute “baina bizirik badago?” bizitza bat salba dezakete… eta galdetzen dut: “ahozpez dagoelako ezagutzen ez dugun senide hurbila edo laguna bada, zer egingo genuke?”… eszena begiratzen dut eta sentsibilitatean irabazi nahi dut. Nire denbora hartzen dut.

Eta nik lebitarekin eta apaizarekin jarraitzen dut, kolpatua ezezaguna da… Komentatzen dugu, “arazoak ekar diezazkiguke”… Eta jipoitua Jesus balitz? Zer egingo nuke Harengatik?… bide ertzean dago, Bera dela dirudi, baina ahuspez dagoenez, ez dakit Jesus den ala ez… baina Jesus bada eta hari kasu egiten badiot eta salbatzen bada, gizadiarentzat zorte handia izango da… Zer egiten dugu bizitzako ertzetan botatakoekin?… Eta Mt 25 ebanjelioaz gogoratzen naiz: “noiz ikusi zintugun goseak edo zaurituta, edo biluzik, edo preso edo migratzaile?… txiki hauetako bati egin zeniotena niri egin zenidaten… eta bihotzez nahi dut gelditu eta hurbildu.

Juduen etsai erlijioso politikoa den samariar bat iristen den honetan (judutar lurraldean gaude), han jarraitzen dut eta harritzen naiz gelditu eta begiratzeko beste zerbait egiten hasteagatik… arreta ematen hasten da… eta horrek ni ere hurbiltzen lagunduko dit eta Jesus horri zaintzen laguntzen diot… ni bakarrik egonda, ez nintzen hurbiltzen eta laguntzen ausartuko… zein garrantzitsua den ustekabeari aurre egiten dioten pertsonen konpainia. Pertsona on batek pertsona onak egiten gaitu… zer sortzen zait eskatzeko? Eta dastatzen dut zaurituarekin buru-belarri inplikatzen den pertsona baten eszena…

4.-JESUS ETA BIOK. 

Bidean zauritutakoei Jesusekin laguntzen jarraitzen dut… “Goazen, esaten dit, etsaiak egiten ditugunak desagerrarazteko eragindako gerretan  hainbeste pertsona gupidarik gabe bonbardatuak laguntzera”… eta bakearen alde borrokatzen duten taldeetara hurbiltzen gara, bakearen aldeko informazio mahaiak jartzen dituztenengana, krudelkeriak geldiarazteko… Jesusekin jarraitzen dut “itsasoko zeharbidetik datozen gazteak hartzen dituzten lekuetatik pasa gaitezen, bizitza berri bat hasteko eta beretarrei eskua emateko”… haien zauriak entzuten ditut, eskola ematen diet hizkuntza ikas dezaten… hori da haien zaurietara botatzen dugun olioa eta ardoa… eta gizarte honen eskubideen posizio sozialera igotzen dugu, samariarraren astora… eta Jesusekin gozatzera, egindako onagatik…

Eta bat egiten dut zaurituarekin eta berarekin doan samariarrarekin, hainbeste pertsonarekin, samariar onekin, nire fedetik urrun daudenak baina gizatasunez betetako bihotza dutenekin… eta esaten diet: “Zuekin ibili nahi dut ostatuetara… aterpetxeetara, hizkuntza, osasun, paperak ateratzeko eskolen baliabide sozialetara”… Eta baliabideak jartzen ditugu, errefuxiatu-eremuak eraikitzen ditugu, ekipo medikoak, sukaldeak… administrazioaren baliabideekin harremanetan jartzen gara: gizarte-langileak… osasun-zentroak sendatzen joan daitezen… ikusten dut hori egitean, bihotza biguntzen zaidala, eta haiei ere… bizitza elkarrekin borrokatzeko komunitate bat egiten ari garela…

Jesusek gonbidatzen nau: goazen, presente eginaz enbaxadetan,… klinika juridikoetan,… gatazkak konpontzeko lekuetan, nazio batuen erakundeetan, FAOn, Elikadurarako Mundu Erakundean… CIESetan, espetxeetan,… zaurituak zaurietatik sendatzen diren leku guztietan… “… eta ikusten dut pertsona gisa tratatzen direla, ez bigarren mailakotzat… beren denbora eta beren dirua ematen duten samariarrekin bat egiten dut… eskerrak aurretik gure bidea argitzen duten eta ongia egiten duten pertsona onengatik… eta bihotzez eskertzen dut gizarteratzen irakasten didatenengatik… eszena dastatzen dut…

5. Eta otoitza bukatzen ari gara Jesusekin SOLASean.

Otoitzean bizi izandakoa jasotzen dut. Gehien iritsi edo sartu zaidana kontatzen diot, niretzat zela ematen zuena, gehien identifikatu naizen hura: testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta zerbait eskatzen diot edo eskerrak ematen dizkiot agur keinu batez (eskuak elkartuz), esker ona (nire eskuak irekiz) edo onarpena adieraziz (gurutzearen seinaleaz), eta berriro itzultzen naiz leku honetara: oinak askatzen ditut, eskuak irekitzen ditut, begiak ere bai… Eta bizi izandakoa idazten amaitzen dut, nire bizitzan tinkatzen lagun diezadan.