Lk 15, 11-32
0. TESTUA (Irakurri osoa)
Gizon batek bi seme zituen. Gazteenak esan zion aitari: “Aita, emadazu dagokidan senipartea”. Eta aitak ondasunak banatu zizkien.
1. EGOERA. Testuaren azalpen laburra.
Jesusek Jerusalemera igotzen jarraitzen du, hainbat pertsona eta egoera ezberdinekin topo eginez. Oraingoan diru biltzaile eta bekatariekin egiten du topo, hau da, bizimodu txarreko jendearekin, dena delakoagatik bizitza hondatu eta aukerarik gabe geratu direnekin, beti kartzelan amaitzen zuten delitu txikiak egindakoekin, lanbide zitaletakoekin… Zer izango zuen Jesusek hauek guztiak hurbiltzen zitzaizkiola! Honek pertsona onak omen direnen gaitzespena eragiten du. Eta Jesusek bi semeen Aitaren parabola kontatzen die.
Ikusten denez, seme gazteena bere gustura doa, bere bizitza egiten du, ez zaizkio axola ez aita ez anaia, askatasuna estreinatzea eta ongi pasatzeko gogoa asetzea besterik ez. Hau guztia egin zuen, harik eta pertsona gisa hondoratu eta azkenekoaren azkenean bizimodua aurrera ateratzen hasi zen arte. Baina kontzientzia eta familia on baten bizipena geratzen zitzaizkion, non hazi zen, eta, denak huts egin zionean, hartaz gogoratu zen, bere Aitaz. Eta, bere baitara sartuz, oroitzapen horrek indarra eman zion amildegitik irten eta etxera itzultzen hasteko. Baina sakoneko motibazioa ez zen bere aitari eta familiari egindako kaltea, gosea jasateari uztea baizik.
Baina aitaren harrera sinestezinak harritu egiten du: inoiz ez zukeen imajinatuko bere Aitak hainbeste maite zuenik, ezta, egin zuena egin ondoren, Aitak horrela har zezakeenik ere! Norbaitek maite du, bere bizitza hondatu duen arren eta bere familian egin duen hondamendia gorabehera.
Eta zaharrenak etxean jarraitzen zuen, sutondoan, Elizan. Katekista, Caritaskoa eta kristau lanbide-taldekidea izanik, eguneko orduek ez zioten egiten zuen jarduerarako tarterik ematen, nekatuta iristen da etxera eta musika, festa entzuten du, eta bere semea osasuntsua berreskuratu duelako festa egin duen aita. Aita seme zaharraren bila abiatzen da festa ospatzeko. Eta Aitarekin talka egingo du: alegia, hondamendi hori bai eta ni, dena beti betetzen dudana, ez?
Aitak zaharrenari bere egoeraz ohartarazten dio: “Seme, ni beti zurekin nago” (zure bizitzako egun bakar batean ere zu maitatzeari ez diot utzi). Nirea den guztia zurea da” (zure anaiak bere ondarea xahutu du, ez dauka ezer). Eta orain nola koka naiteke?: anaiarekiko errukiaz, eta ez norbere merituez. “Ez al zenuke poztu behar zure anaia hori hilda zegoelako eta bizira itzuli delako, galdua zegoelako eta aurkitua izan delako?” Ez al zaizu ateratzen zure anaiarekin hori egitea, nahiz eta hainbeste urte egon nire etxean, Elizan?
2. Otoitzean hasten gara – ISILTASUNA EGITEN DUGU.
Arnasa hartzen dugu sakonki. Arnasak estutzen gaituzten pentsamenduetatik ateratzen laguntzen digu eta orainaldean zentratzen gaitu, dagoen honetan.
Lasaitu egiten gara. Zentratu eta barreiaketa ekiditen dugu. Gure kezketatik aldentzen gara… Beranduago berriro ekingo diegu…
Gure barnearekin konektatzen gara, gure barnean dugun ‘Horrekin’, gure Bizi Iturriarekin. Barne isiltasuna egiten saiatzen gara. Lehenik, isiltasuna ez da zaratarik ez egotea, egorik edo nirik ez egotea baizik. Isiltasuna egiteko onena hauxe da: “geure maitasun, gurari eta axolatik irtetea”.
Sakonki entzuteko prestatuz goaz. Hauxe eskatzen dugu, otoitzaldi hau konfiantzaz-prestutasunez eta arduraz bizi ahal izatea.
3. IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATU. Nik AURKEZTU DUT (ESCENA BERRIKUSTEN DUT). IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
OHARRA: Eten puntuak gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan daitezela.
Jesusekin eta Hamabiekin kokatzen naiz, fariseuek eta legelariek Jesus kritikatzen duten unean, galdutakoak, okupazio-armadarako zerga biltzaileak eta iruzur egin dutenak, Herriaren traidoreak, baita min egin duten pertsonak edo ospe txarreko pertsonak edo, dena delakoagatik, beren bizitza eta beste batzuena hondatu eta erori diren leizetik irten nahi dutenak ere hartzen dituelako eta beraiekin dagoelako… Eta hauxe entzuten da: “Hauek ez dute konponbiderik, ezta Jainkoaren barkamenik ere… Zergatik galtzen duzu denbora haiekin?” Eta nik Hamabiekin entzuten diot, Jesusena ulertzea ere kostatzen zaienekin eta niri beraiekin… Denbora hartzen dut.
Handik laster Jesusi entzuten diot, hitza hartu eta parabola bat kontatzen hasten dela: “Aita bat, bi seme… Gazteena, aitak eman beharrik ez zuen ondarea eskatzea besterik bururatzen ez zaion elementua. Eta aitarekin erabat hausteko modu bat zen”… Eta atsekabetuta geratzen naiz: nola egin dezake halakorik seme batek aitarekin?… Ez dut gertaldiaren xehetasunik galtzen… Nola uzten nau?
Eta Jesusengandik hurbil jarraitzen dut, kontatzen aurrera egiten duena: “Denbora aurrera doa eta ondare guztia parrandetan, plazeretan… gastatu ondoren, miserian hondoratua, bere baitan sartzen da eta bere buruari esaten dio: hau hondamendia egin dudana nire bizitzarekin! Eta pentsamendu horien erdian, bere aitaren –ona eta errukiorra den haren– bizipenaz oroitzen da.” Jesusen hitz bakar bat ere ez dut galdu nahi. Aitaren bihotz errukiorrarekin batera joan nahi dut… Nola sentitzen naiz?
4. JESUS ETA BIOK. GAURKOAN KOKATZEN NAIZ.
Orain, seme horren bizitzan presente egiten naiz: gaizki jantzia eta usain txarrekoa den horrengangandik hurbil sentitzen naiz, bere baitarako hau esaten duenarengandik: “Nire aitarengana joango naiz, nahiz eta gizatxar bat izan naizen, seme gaiztoa, baina jatekoa izango dut eta hemen gosez hilko naiz”… Eta zera topatzen dut, ez duela kezkatzen aitak semea galtzeagatik jasango zuenak, familiaren ospean egin duen kalteak… baizik eta goseak ez hiltzeak. Oraindik bere buruak du preso… Pertsonen asmoetan murgiltzen ikasten dut… Nola sentitzen naiz? Egoeraz jabetzea lehen urratsa da…
Bideari ekiten dio eta ni berarekin noa. Lotsatuta sumatzen dut, gosez hilda, zikin, errudun, baina gosez hiltzetik salbatzeko orain aurkitzen duen modua da. Eta urrunean aitaren etxea ikusten du. Eta bat batean adineko gizon bat korrika datorrela ikusten dugu. Bere aita da, arnasestuka, eta porrot eginda itzuli den seme zarpaildua eta lur joa besarkatzeko denbora falta zaio… Semeak sinetsi ezin duela ohartzen naiz. Denbora ematen dut agerraldian: seme gisa ezagutzen duen eraztuna jartzen dio, eta pozez eta lotsaz negar egiten du bere jokabideagatik. Eta harrera horretaz gozatu egiten dut…
Eta, aldi berean, seme zaharrenaren bila ateratzen den Aitarekin noa, hura ere ospatzera sar dadin. Honen purrustadak entzuten ditut eta Aitari entzuten diot: “Seme, ni beti zurekin nago, zure bizitzako egun batean ere ez zaitut maitatzen utzi. Nirea den guztia zurea da.” Zure anaiak bere ondarea xahutu du, ez dauka ezer. Ez al zenuke poztu behar zure anaia hori hilda zegoelako eta bizira itzuli delako, galduta zegoelako eta aurkitua izan delako? Ez al zaizu zure anaiarekin hori ateratzen hainbeste urte nire etxean, Elizan, egon arren? Erdi miretsirik eta erdi liluraturik entzuten ditut Aitak seme zaharrenari esandakoak… Denbora hartzen dut…
Eta Aita nire ondoan esertzen da: zeinen zailak diren seme hauek! Familia bazegoela zirudienean, txikiak alde egiten dit; txikia itzultzen denean, zaharrenak ez du txikienarekin mahaian eseri nahi… Entzun egiten diot eta familia egin, osatu ahal izatea eskatzen diot, bizi naizen tokia topaleku egitea… Bere sentimenduak izatea eskatzen diot…
5. Eta otoitza bukatzen ari gara Jesusekin SOLASean.
Otoitzean bizi izandakoa jaso egiten dut. Gehien iritsi edo sartu zaidana kontatzen diot, niretzat zela ematen zuena, gehien identifikatu naizen hura: testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta zerbait eskatzen diot edo eskerrak ematen dizkiot… erreberentzia keinu batez, eskuak elkartzea, eskerronez, eskuak zabalduz edo onarpenaz: gurutzearen seinalea… eta berriz leku honetara itzultzen naiz… askatuz oinaz, zabalduz eskuak… begiak irekitzen ditut…
Amen.
