Mt 13, 1-23
0. TESTUA (irakurri parabola osoa).
“Egun batez, Jesus etxetik atera eta aintzira ertzean eseri zen. (Eta bildu zitzaion jende andanari) Honela mintzatu zitzaion:
– Atera zen behin ereilea hazia ereitera (…) Zenbait ale bide bazterrean erori zen (…) Beste zenbait harri artean (…) Beste zenbait ale sasi artean erori zen… Gainerakoak lur onean erori ziren eta fruitua eman zuten: Bateko ehun edo hirurogei edo hogeita hamar (…)
Zorionekoak zuen begiak, ikusten dutelako, eta zuen belarriak, entzuten dutelako! (…) ‘Lur onak’ bezala hartzen duena hauxe da: Mezua entzun eta ulertzen duena; honek fruitua ematen du: bateko ehun edo hirurogei edo hogeita hamar.”
1. EGOERA. Testuaren azalpen laburra.
Parabolak Jesusek hitz egiteko ohiko modua zen, esan nahi duena modu zehatz batean komunikatzen duen nekazaria, entzuten zion edozeinentzat eskuragarri. Gainera, ekialdekoek hitz egiteko modua da, bizitzaren galdera handiez hitz egiteko diskurtso filosofiko handiez baino ipuin xume eta zehatzez baliatzen direnak. Gainera, klandestinitate garaian, kontrol politiko eta erlijioso handiko garaian kontatzeko aprobetxatzen dute. Parabolak mintzatzeko modu bat dira, aditzera emanez, inor aipatu gabe, baina mundu guztiak ulertzen du esandakoa nori buruz den.
Gaur Jesusek kontatzen duen eta Mateok berrirakurtzen duen parabolak hitzaren indarra kontatzen du, ereilearen eskutik atera eta gehiegizko fruitua ematen duena: Bateko 30, 60, 100. Nekazari bati galdetzen zaionean galburu batek zenbat ale ematen dituen, 30, agian, baina 60 edo 100 ezinezkoa dela esaten digute. Hauxe da Jesusek kontatzen duena. Mateoren elkartearen bizipena hau da: Jendeak so egiten duela baina ez duela ikusi nahi, entzun egiten duela eta ez duela adi egon nahi. Horrela ez dute Jesusen hitza onartzen, ezta beren egiten ere, eta, beraz, bere hitza ez da gauzatzen, ez da beren bizitzan sustraitzen. Izan ere, hitz gehienak harri artean edo sasi artean erortzen dira, eta gutxi batzuk lur onean. Horregatik zorionekoak ikusi eta entzun nahi duzuenok!
Parabolaren erdiguneak hitzak duen indar handia erakutsi nahi du. Gizadiaren bihotzean ereinda, justiziaren, anaitasunaren eta egiazko bizitzaren fruituak ematen ditu. Ebanjelioa “historian ereindako Jainkoaren indarra” da, fruituak emateko gai dena: Bere fruituak bihotz berriak dira, gizarte-erakunde alternatiboak, bizitzaren hainbat esparrutan berritutako sormena… Adibide bat, ebanjelioaren indarraz beren burua blaitzen utzi duten santuen bizitza da.
2. Otoitzean hasten gara – ISILTASUNA EGITEN DUGU.
Arnasa hartzen dugu sakonki. Arnasak estutzen gaituzten pentsamenduetatik ateratzen laguntzen digu eta orainaldean zentratzen gaitu, dagoen honetan.
Lasaitu egiten gara. Zentratu eta barreiaketa ekiditen dugu. Gure kezketatik aldentzen gara… Beranduago berriro ekingo diegu…
Gure barnearekin konektatzen gara, gure barnean dugun ‘Horrekin’, gure Bizi Iturriarekin. Barne isiltasuna egiten saiatzen gara. Lehenik, isiltasuna ez da zaratarik ez egotea, egorik edo nirik ez egotea baizik. Isiltasuna egiteko onena hauxe da: “geure maitasun, gurari eta axolatik irtetea”.
Sakonki entzuteko prestatuz goaz. Hauxe eskatzen dugu, otoitzaldi hau konfiantzaz-prestutasunez eta arduraz bizi ahal izatea.
3. IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATU. Nik AURKEZTU DUT (ESCENA BERRIKUSTEN DUT). IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
OHARRA: Eten puntuak gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan daitezela.
Testuan sartzen naiz, eta begirunez bat egiten dut Jesusek, hamabiek, emakumeek… bizi duten egoerarekin. Jesus ikusten dut, aintziraren ertzean, txalupa batera igotzen, zapaltzen ari zaion jendearengana distantzia pixka batez mintzatu ahal izateko, beren itxaropena berpizten saiatzeko. Nire lekuaren bila nabil, jende artean, haien erdian, lehen lerroan, Jesusekin txalupan… Bertan kokatzeko denbora hartzen dut… Jende ugari ikusten dut aintzira ertzean, beren bizitzan itxaropen leiho bat irekiko duen berriren bat entzun nahirik… Gertaldia dastatzen dut…
Jesusi entzuten diot ereilearen parabola kontatzen, bere ahotsaren tonua eta, batez ere, hori egiteko erabiltzen duen konbentzimendua, nola sortzen zaion bihotzetik esaten duena: “Ereile bat ereitera atera zen. Eta ereitean, zati bat lur onean erori zen eta uzta ona eman zuen: Galburu batzuek bateko ehun ale eman zituzten, beste batzuek hirurogei eta beste batzuek hogeita hamar“… Eta denbora hartzen dut Jesusek berarekin doazenengandik espero duena dastatzeko… “Lur onaz” ohartzen naiz, aurrean dituen pertsonez eta Jesusekin daudenak nola konturatzen diren Jesusek, entzuten dioten pertsonengan, ereiten dituen ontasun haziez… Eta Jesusen desio hauek ni blaitzea eskatzen dut… Denbora hartzen dut…
Jarrerak arakatzen ditut: Jesusena ere. Zera espero du, entzuten diotenen bihotzean sustraituko den hitzak noizbait fruitua emango duela… Egiazko konfiantza kutsakorra da eta unea dastatzen dut… Horrek ez du esan nahi kanpoko arriskuetatik aske daudenik: Jazarpenetatik, gizarte eta erlijio bazterketatik, ezta barne jarreren gabeziatik ere (aberastasunen liluratik, botere irrikatik, sustrairik ezatik, konbentzimendurik gabeziatik, nire bizitzan benetakotasuna eta nire burua ematea sar daitezkeen gune gabeziatik)… Eta ikusi egiten dut nola entzuten dioten, eta nik haiekin… Neure egiteko denbora hartzen dut…
4. JESUS ETA BIOK.
Jendetza horren erdian jarraitzen dut, Jesusengandik hurbil. Kontatzen ari dena, entzuten diotenentzat desiratzen duena, niretzat ere desiratzen duela konturatzen naiz. Eta ohartu egiten naiz, nigana zuzentzen delako, zera esanez bezala: “Zu ere fruitua ematera deitua zaude”… Bere nahia nire baitan sartzen ari dela sumatzen dut, nire bizitzan lekua egiten ari dela, ustekabeko eta doako zerbait bezala… Dastatu egiten dut… Denbora hartzen dut…
Eta Jesusekin nire inguruak errepasatzen ditut, non fruitua ematen ari naizela ikusten dudan edo benetako eta errukizko fruituak ematera deitzen nauela sumatzen dudan: Nire familia, non errukia bide egiten ari den; nire adiskideak, non ikusten dugun gure arteko harremanak ez direla denbora pasatzea bakarrik; nire lana, ez dela bizia irabazteko, bizia ematen duena sortzeko baizik; bizi ezin diren tokietatik iristen direnak, etorkinak, axolagabekeriatik harrerara pasatzen garela…
Jesusekin begiratzen ere ikasten ari naiz, urrutixeago dauden beste ingurune batzuk, non munduaren bihotzean ereindako haurridetasun fruitua haziz doan: Bihotzberritze pertsonalak, gizarte proiektuetan elkartasun uholdeak, finantza etikoen garapena, gosearen eta analfabetismoaren aurka borrokatzeko berrikuntza teknologikoak, bizi erritmoak berdegunerekin… Eta giro horietan ikasten dut haurridetasunaren fruitua hazten ikusten…
5. Eta otoitza bukatzen ari gara Jesusekin SOLASean.
Otoitzean bizi izandakoa jaso egiten dut. Gehien iritsi edo sartu zaidana kontatzen diot, niretzat zela ematen zuena, gehien identifikatu naizen hura: testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta zerbait eskatzen diot edo eskerrak ematen dizkiot. Eta horrela amaitzen dut: Aitaren eta Semearen eta Espiritu Santuaren izenean.
Amen.
