Jn 6, 1-15
0. TESTUA
Handik aldi batera, Galilea edo Tiberiades aintziraz beste aldera joan zen Jesus. Eta jendetza handia zihoakion atzetik, gaixoak sendatuz egiten zituen mirarizko seinaleak ikusten baitzituzten.
Jesus mendira igo eta han eseri zen bere ikasleekin. Hurbil zen Pazkoa, juduen jai nagusia. Jesusek, jende asko zetorkiola ikusirik, esan zion Feliperi:
–Non erosiko genuke ogia hauei jaten emateko?
Zirikatzeko esan zion hori, ongi baitzekien berak zer egin behar zuen.
Felipek erantzun zion:
–Berrehun denarioren ogia ez litzateke nahikoa bakoitzak puska bat izateko.
Haren ikasleetako batek, Simon Pedroren anaia Andresek, esan zion:
–Bada hemen bost garagar-ogi eta bi arrain txiki dituen mutiko bat; baina zer da hori honen besterentzat?
Jesusek jendea eserarazteko agindu zien ikasleei. Belar asko zegoen leku hartan, eta eseri egin ziren denak. Bost milaren bat gizonezko ziren. Jesusek ogiak hartu eta, esker oneko otoitza egin ondoren, banatu egin zituen eserita zeudenen artean; berdin arrainak ere, nahi adina. Eta ase zirenean, esan zien Jesusek ikasleei:
«Bil itzazue hondarrak, ezer gal ez dadin».
Bildu zituzten, bada, eta bost garagar-ogietatik jan zutenei gelditu zitzaizkien hondarrez hamabi saski bete zituzten. Jendeak, orduan, Jesusen mirarizko seinale hura ikusirik, honela zioen:
«Hauxe da egiaz mundura etortzekoa zen profeta».
Jesusek, ordea, errege egiteko indarrez eraman nahi zutela ikusirik, mendira alde egin zuen berriro berak bakarrik.
1. EGOERA. Testuaren azalpen laburra.
Orain arte zeinuak indibidualagoak baziren (sendaketak), orain zeinu kolektiboagoa da, Jesus munduko bizitzarako ogi zatitua da. Herriak Jesusen berdina eginez bizi ahal izateko deia da, izan bedi ogi zatitua, herri partekatua. Eukaristiaren zeinua da aldi berean. Bizitzan ospatzen den eukaristia da, landan, aire zabalean, zerua sabai dela. Gogoan dugu Jesusek Herri proiektu batekin amets egin zuela, Jainkoaren Erregetzarekin, eta Joan Bataiatzailearen uhinean kokatu zela, guztiontzako proiektua: “Jainkoak denei ematen die aukera bat”.
Jesusek herri hori, bere kabuz ezer erabakitzeko ia aukerarik gabe, non dena inposatzen baitzaie: betetzea (erlijiosoa) eta obeditzea (politikoa), herri aske bihurtzea nahi du, bere kabuz erabakiko duena. Hori da janariaren zeinuaren zentzua, ogi zatitua da (ez ogia bakarrik). Testuak gogorarazten du Jesus Eliseo baino profeta handiagoa dela, 20 ogirekin 200 gizoni jaten eman ziena. Jesusek 5 ogirekin 5.000 gizoni ematen die jaten. Zeinu honekin, bizi izan duten pertsonek keinua errepikatzea espero du Jesusek, horrela partekatuko duen herri bat lortzeko, doan, trukean jasotzea espero ez duen herri bat. Probidentzia-Jainkoagan sinesten duen herria, eta horrela elkarrengan konfiantza izango duena.
Egiteko modua: Jesusek belar gainean etzateko esaten die jateko, gizon libreek egiten zuten gauza bera zela, eta benetan libreak izatera animatzen ditu. Hala ere, herria Jesus indarrez hartzen saiatzen da errege egiteko, dituzten arazoak eta beharrak konpontzen dizkielako. Norbaitek kanpotik konpontzea nahi dute, ez zaie interesatzen Jesusekin identifikatzea eta barrutik aldatzea Hark egiten duen gauza bera egiteko, bizitzako beste egoera batzuetan eman eta bere burua eman ere egiten den zeinua errepikatzeko. Nahiago dute mendekoak izan. Horregatik, Jesus mendira joaten da otoitz egitera eta nola jarraitu ikustera.
2. Otoitzean hasten gara – ISILTASUNA EGITEN DUGU.
Kokaeraren bila gabiltza… ez oso artega ez oso eroso. Oinpeak zoruaren arrimuan. Sorbalda zuzen.
– Eta arnasa hartzen dugu behin baino gehiagotan arnasgora sakonak eginez. Arnasketak (itotzen gaituzten) pentsamenduetatik irteten laguntzen digu eta orainaldian zentratzen gaitu. Arnasketak bizi-erritmoarekin ko- nektatzen laguntzen digu. Bizirik mantentzen gaituena da. Arnasa hartzen jarraitzen dugu eta lasaituz goaz. Gure kezketatik distantzia hartzen dugu.
– Arnasa hartzean, gure barneko gune horretara sartzen gara, non bakean aurkitzen garen, non geure burua-rekin topo egiten dugun… eta bertan bizi eta gainditzen gaituen Ongiarekin ere topo egiten dugun, gure Bizi Iturriarekin. Gure isiltasun-gunea aurkituz goaz. Arnasa hartzen jarraitzen dugu. Isiltasuna ez da zaratarik eza, egorik (nirik) eza baizik.
Testua kontenplatzera pasa baino lehen, bi jarrera hauek prestatzen ditugu: konfiantza (ni eramaten uzten diot Jaunari, Bere eskuetan jartzen naizela) eta jarduna edo dedikazioa.
3. IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATU. Nik AURKEZTU DUT (ESCENA BERRIKUSTEN DUT). IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
OHARRA: Eten puntuak gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan daitezela.
Jesusekin jartzen naiz, eta zituzten gaixotasunetatik sendatutako jendetza handi batekin. Sendatzea Jainkoarekin eta herriarekin harremana berreskuratzeko aukera zen… osasuntsuak pozik daude pertsona duinak direlako, baztertu gabeko pertsonak edo ez zokoratuak… eta jarraian “igo gaitezen mendira” nola esaten dien ikusten dugu… apostoluek esaten didate “Moisesek Sinaira igo zenean bezala, zerbait garrantzitsua esan edo egin nahiko du”… eta han esertzen da ni ere Hamabi eta hainbatekin… zain gaude, entzuten gaude…
Jesusek mendira igotzen den jendetza ikusten du, Berarengana doana… Felipe eta Andresekin elkarrizketa bat du, eta bere kezka entzuten dut: “gauza da nola pasa jateko ogitik, erosten denetik, partekatzeko ogira, bedeinkatzen eta banatzen dena”. Ulertzen ari naiz. Ogi bat urdaila betetzeko da, eta beste ogia banatzeko eta komunitatea egiteko da. Pedrok ezberdintasuna adierazi dit: “ez da gosea asetzeko ogi bat, guztion artean banatu eta banatzeko ogi bat da, eskerrak emateko ogi bat”… proposamen bikaina dastatzen dut… Nire denbora hartzen dut…
Gogoratzen dut horixe bera egiten dugula eukaristian, “munduko Bizirako ogi zatitua”… eta tradizioari ekiten diot: azken afarian, Jesusek ogia hartu, bedeinkatu, zatitu eta eman egin zien esanez: “Hartzazue eta jan guztiok honetatik, hau nire gorputza da eta zuentzat ematen dena”… eta ulertzen hasten naiz hori dela eukaristiak gugan eragiten duen aldaketa… bere bizitza ematen digu ogia eta ardoa, Gorputza eta Odola Harekin bat egiteko eta gure artean gorputz bat osatzeko… a ze gustua…
4. JESUS ETA BIOK
Jesusengandik gertu nago… nigana dator eta bere ogia nirekin banatzen du, berak ematen dit, nire eskuan hartzen dut eta eskertzen diot bere bizitza nire eskuetan jartzea, bedeinkapenaren ogia jasotzea, eta gogorarazten dit: “Bedeinkatutako ogia ematen dizut, zu ere hainbaten bedeinkazioa izan zaitezen, banatzen den ogia bezalakoa izan zaitezen, ongi banatutakoa gustagarriagoa da”… eta ogia, nola jakin gabe, ugaldu egiten da… guztiei eta gehiagorako ere iristen da…
Denok bazkaldu ondoren, Jesus ikasleei zuzentzen zaie, “bildu dena, ez dadila ezer galdu”… Pedro eta enparauak, ni eurekin, lanean hasten gara, elikagaia ondasun urria delako… eta are gehiago partekatutako janaria… eta Jesusi esaten diot “gaur egun munduan janariak alferrik galtzen direla, alferrik galtzen diren elikagaiak, ekoiztutakoaren % 40 baino gehiago zaborretara doala eta galtzen da, hainbeste lekutan gosez hiltzen den bitartean”… eukaristia bizitzeak, soberakina jasotzera eramaten du partekatzen jarrai dadin… irudi hau nire bihotzean sartzea nahi dut…
Jendearengan mugimendu arraroa ikusten dut, zeinua ikusi ondoren beren artean hitz egiten dutenak daude: “honek eskatuko dioguna lortzen digu, honek Jerusalem konkistatu dezake”… Jesusek ondo baino hobeto ikusten du ez dutela zeinua ulertu, baizik eta beren interesak lortzeko erabili nahi dutela. “Beraientzat Jerusalem konkistatzeko duten beharra edo lidergoa konponduko dien ogia izatea nahi dute… barnetik aldatzea eta euren bizitza partekatzea izan ezik”… Ikusten dudanez, Jesusek konfiantza, partekatzea, horrela aske izatea esperimentatzea nahi du… baina beraiek beren interesekin jarraitu nahi dute, ez aldatu… Jesusez aprobetxatu baizik… Bera mendira igotzen da otoitz egitera, nola jarraitu ikusteko… laguntzen diot…
5. Eta otoitza bukatzen ari gara Jesusekin SOLASean.
Otoitzean bizi izandakoa jasotzen dut. Gehien iritsi edo sartu zaidana kontatzen diot, niretzat zela ematen zuena, gehien identifikatu naizen hura: testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta zerbait eskatzen diot edo eskerrak ematen dizkiot agur keinu batez (eskuak elkartuz), esker ona (nire eskuak irekiz) edo onarpena adieraziz (gurutzearen seinaleaz), eta berriro itzultzen naiz leku honetara: oinak askatzen ditut, eskuak irekitzen ditut, begiak ere bai… Eta bizi izandakoa idazten amaitzen dut, nire bizitzan tinkatzen lagun diezadan.