Mk 1,7-11
0. TEXTO
Bere aldarrikapenean honela zioen: “Nire ondoren ni baino boteretsuagoa den bat dator, bere sanda lien uhala askatzeko ni makurtzea ere merezi ez dudana”. Nik urez bataiatu zaituztet, baina berak Espiritu Santuarekin bataiatuko zaituzte.
Egun haietan, Jesus Galilea eskualdeko Nazaretetik atera zen, eta Joanek Jordan ibaian bataiatu zuen. Uretatik irteten ari zela, Jesusek zerua zabaltzen eta Izpiritua uso bat bezala jaisten ari ze-la ikusi zuen. Eta zerutik ahots bat etorri zen: “Zu nire Seme maitea zara, neronek aukeratua”.
1.- KOKAPENA – testuaren azalpen laburra
Seguruenik Jesusi buruzko lehen datu historikoa da. Lau ebanjelioetan agertzen da eta Jesus Joanen ikasle bezala jartzen dute, historiak Bera handiena zela erakutsi zuelarik. Nola iristen da Jesus Joan Bataiatzailearengana? Bere garaiko landa-eremuko pertsona baten bizitzari errepasoa eginez, 12 ur-terekin haurtzarotik helduarora igarotzen ziren, eta 16 urtetik aurrera gizonak ezkondu egiten ziren. Baina Jesusek ezkongabetasuna edo zelibatoa bizi du, haurrak Jainkoaren bedeinkapen diren herri batean. Denbora horretan, Jesus zeraren bila dabil: zer nahi du Jainkoak? Noiz arte edukiko du egoe ra bat bizitzen, ohikoa denaren kontrakoa?
Erantzuna ez datorkio otoitzean duen errebelaziotik,baizik eta bizitza aztertzetik eta bereiztetik.Joan Bataiatzailearen presentziak Jainkoaz hitz egiten dio. Joan da Jesusek bere garaiko beste pertsona eta talde guztiak baino egiazkoagoa aurkitzen duen erlijio-erreferentzia, fariseuak, eseniarrak eta zeloteak baino, eta, jakina, saduzearrak, apaizak, lebitarrak baino gehiago. Horiek guztiek erantzun propioa dute Jainkoak herri hari eskatzen dionaren aurrean. Jesusek bere buruari galdezka jarraitzen du: non dago Jainkoa gizarte honetan eta zer nahi du berarentzat? Jesusek Joan Bataiatzailearen pertsonarengan aurkitzen du erantzuna. Eta zein da Joan Bataiatzailearen berritasuna? Denontzako aukera bat dela.
Hona hemen Jesusen bataioaren ezaugarri batzuk, 2000 urteko historia zeharkatzen lagunduko digu tenak: garai hartan testu hau irakurtzen zuen norbait oso ondo kokatuta zegoen, baina gu ez gaude. Hierofaniak edo teofaniak –Jainkoaren adierazpenak– deitzen dugun hori literatur generoa da. Tes-tuingurua ematen dute: uretatik irtetean, “Zeruak urratzen zirela ikusi zuen, zeru irekia”. “Ai zeruak urratuko bazenitu”… (Is 63,19) eta “Espiritua uso itxurarekin jaisten” (Gen 1,2) hitzak datozkigu go-gora. (Jainkoaren Espiritua uren gainazalean zegoen).
Eta gakoa interpretazioan dago, Ahotsa.”Hau nire Seme maitea da, berarengan hartzen dut atsegin”, bere esperientzia da, non bera denaz jabetzen den, non Jainkoa Abba bezala izendatzea ateratzen zaion (haur txiki batek bere gurasoei hitz egiten eta izen jartzen hasten denean erabiltzen dituen le-hen hitzak: abba, aita, aita, ama…)Barne esperientzia erabakigarriaz ari gara.Eta horixe da maitatua sentitzearen esperientzia nagusia, “Berarengan hartzen dut atsegin”; Mariari gertatzen zaion bezala, “Poztu zaitez Jainkoaren dohatsua, Jauna zurekin dago”.
2. Otoitz egiten hasiko gara – ISILTASUNA EGINGO DUGU
Ebanjelioaren testuarekin batera orri txiki batean kopiatu behar duzue isiltasuna nola egin, gaur ikusteko. Arnasa sakon… hartuko dugu…arnasketak (itotzen gaituzten) gure pentsamenduetatik irte- ten lagunduko digu eta orainaldian jarriko. gaitu. Gaudenari eutsiz, alegia… Lasaitu egingo gara… Zentratu… sakabanaketa saiestuz… Gure kezketatik distantzia hartuko dugu… Beranduago berreskuratuko ditugu… Gure barne-arekin egingo dugu bat, gugan bizi duen horrekin, gure Bizi Iturriarekin. Barne isiltasuna egiten saiatuko gara. Hasteko, isiltasuna ez da zaratarik eza NIArik eza baizik. Isiltasuna egiteko hauxe da onena: “gure … ateratzea”. Sakonki entzuteko prestatuz joango gara… Eta otoitzaldi hau konfiantza-prestutasunez eta dedikazioz bizi izatea eskatu-ko dugu…
3. IKUSI egiten dugu, ENTZUN, TESTUA DASTATU. NI PRESENTE EGITEN NAIZ -eszenara ITZULTZEN NAIZ. IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
Oharra: Eten-puntuak… gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan behar dira.
Irudimenarekin kokatzen naiz Nazareten,sinagogaren irteeran egiten zituzten bilera haietako batean, eta talde sutsu bat ari da Joan Bataiatzaileaz hizketan… eta ni presente egiten naiz. Eta batzuek Joa nek Jordan ibaian bataiatzea nahi dutela entzuten dut…eta horretan Jesusek hitza hartu eta zera esa ten duela: ni aste honetan Jordanera noa. Eta beste batzuk, berriz, berarekin apuntatzen dira. Hel- tzen ari den berria usaintzen da. Eta unea dastatzen dut, itxarotako salbazioa ukituko banu bezala… Eta nik ez dut aukera galduko, eta bidean lagun izatea eskatzen dut…
Egun batzuk dira bidean. Jesus estalki edo mantatxo bat eta janari pixka batekin agertzen da. Herri-ko beste batzuk ere badaude. Eta bidea elkarrekin egitera gonbidatzen nau. Oso animatuta goaz etorkizunaz hitz egiten, bakoitzak proiektatzen duen bezala. Eta Jesusek: “Jainkoaren Erreinua iris-tea beharrezkoa da… eta Jainkoak egoera hau aldatu nahi duela aurkitzea ona da, baina baita gure bihotzen aldaketa ere”… Eta gustura entzuten diogu. Eta nik neure egiten dut bere mezua eta, haus-nartzen, neure bihotzean gordetzen dut. Denbora hartzen dut.
Eta 3 eguneko bide atseginaren ondoren bataioen lekura iritsi gara. Lekua ikusten dut, jendea ere, nola doan jantzita, bataiatzeko ilara… eta Joanen predikua entzuten dugu: “Probetxu atera iezaiozue Jainkoak ematen dizuen aukerari… nik urez bataiatzen zaituztet… baina nire atzetik datorrenak Espiri tu Santuaz bataiatuko zaituzte…” Ez dut xehetasunik galtzen… iristen diren aldaketak nireganatzeko eta bizitzea egokitu zaigun unea sakoneraino bizitzeko berritasun-espiritu hori eskatzen dut…
Eta Jesusekin ilarara hurbiltzen naiz, bihotzak taupadak egiten dizkit indarrez, bizitzako une bortitz horietakoak dira… eta bataiatua izateko unea hurbiltzen ari da, Jesusengan erreparatzen dut. Joan berarekin mintzatzeko gelditzen da… beste norbaitekin gauza bera egin zuen, baina Jesusekin luze hitz egiten du… jendeari deigarri egiten zaio elkarrizketa luze hori…Eta Jesusen bataioa ikusten dut… eta uretatik irtetean Jesus eraldatua aurkitzen dut, izugarrizko pozarekin… eta ez dut xehetasunik galtzen…Gertatzen ari denagatik eta hainbeste pertsonarengan egoera berri honek sorrarazten ditu-en itxaropenengatik eskerrak ematen ditut…
4.- JESUS ETA BIOK
Egun batzuk geroago, basamortuan, partekatutako denbora aurkitzen dugunean, Jesusek dei egiten dit eta gauza askori buruz hitz egiten dugu;bere ondoan jartzen naiz,bertan egongo banintz bezala… eta elkarrizketa mamitsuagoa egiten denean, bataioarena azaltzen dit… Arreta handiz entzuten diot horretan bizitza joango balitzait bezala. “Nik seinale moduko zerbait espero nuen, Jainkoak nigandik nahi zuena jakinaraziko zidan zerbait. Eta ezagutzen nituen talde interesgarrienetako bakar batek ere –fariseuak, eseniarrak, zeloteak…– ez ninduen gogobetetzen, baina Joanena desberdina zen… Nire denbora hartzen dut… eta nik ere nire inguruan itxaropena sortzen didan talderen bati begira-tzen diot, nire erreferentziazko taldeari, bizitza erlijiosoko talderen bati, zuzentasun eta ekologiako talderen bati…Eta inguruan ditudan taldeetan Jainkoaren zantzuak aurkitzeko adi egotea eskatzen dut…
Jesusek jarraitzen du niri kontatzen “ni bataiatzean, zeruak urratuko balira bezala –Isaias profetak zioenez– eta Espiritua nire gainera baletor bezala, hala sentitzen nuen… eta, batez ere, ahotsa: Jainkoak maitatutako seme sentitu nintzen”… Nik eskerronez entzuten dut konfidentzia eta gizadia aldatzen duen kontakizun bat entzutearen kontzientzia dut.. Eta Jesusi eskerrak ematen dizkiot niri konfiantza ematen jarraitzeagatik… eta horrela nigan ere berarenganako konfiantza handituz doa nire bizitzako egoera batzuen berri Berari emateko, eta batzutan Bera izaten da kontatzen diodan lehena… eta hau egiteko denbora hartzen dut… zer sasoi ederrak konfiantza lantzen dugun garaiok… Eta hizketan jarraitzen dugu. Zera esaten diot: zer zortea Seme zarela sentitzea, Seme maitea… Eta baietz esaten dit, Jainkoa Abba bezala aurkitzeak konfiantza osoa ematen diola bere lehen hitzak ze-zelka egiten hasten denean,gurasoen eskuetan…eta gizadiaren historia markatzen duen esperientzia horrek dakarren berritasuna ulertzen hasten naiz. Inork ez du horrela deitu Jainkoa… eta ondorioak izugarriak dira: familia berekoak gara, semealabak…Eta hauxe esaten dit: “Zuk ere seme/alaba sen-titzeko eskubidea duzu… Jainkoak ni maite nauen bezala maite zaitu zu. Niri eman bazait, Jainkoa horrelakoa dela jakin dezazun da, ematen dizun konfiantzaz jabetu zaitezen eta Harengana jo deza-zun, gurasoen maitasunaren eskuetan dagoen haur baten erabateko konfiantza horrekin”… Txundi-tuta geratzen naiz. Eta ni seme/alaba naizela sentitzea dastatzeko astia hartzen dut…
Jesusek esan didanez, “zein garrantzitsuak diren pertsonen bizitzan oinarri-esperientziak” eta nik neure egiten dut. Nire esperientziarik funtsezkoena zein den galdetzen dit, (Berearen antzekoa?…) eta oroitzapen pixka bat eginez kontatzen asmatzen dut. Denbora hartzen dut… eta Erdigune bat izatea zein garrantzitsua den esaten dit, bertara sartzeko, konektatzeko eta erabakiak hartzeko… Horrek pertsona sendoak, konbentzimendu tinkokoak, denboran finkatuak eta egiaztatuak eraikitzen laguntzen digu …denbora konplexu honetako erronkei aurre egiteko… Eta horrela bizi ahal izatea es-katzen diot ezinbesteko iruditzen baitzait…
5. SOLASALDIA. Jesusekin. Otoitzean bizi izandakoaren laburpen gisa egiten dut. Gehien iritsi zai dana kontatzen diot, niretzat zela zirudiena, testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta eskatu egiten diot, es-kerrak ematen…
