Jn 1,6-8.19-28
0. TEXTO
Joan izeneko gizon bat izan zen, Jainkoak lekuko gisa bidali zuena, argiaren testigantza eman zezan eta denek sinets zezaten haren bidez. Joan ez zen argia, argiaren lekukotasuna ematera bidalitako bat baizik.
Ni naiz –Isaias profetak esan zuen bezala– basamortuan oihuka ari den ahots bat: Ireki bide zuzen bat Jaunarentzat! Nik urez bataiatzen dut, baina zuen artean bada ezagutzen ez duzuen bat: hori da nire ondoren datorrena. Ni ez naiz bere sandalien uhala askatzeko ere duin.
1. KOKAPENA – testuaren azalpen laburra
“Gabonetarako, Jauna datorrenerako prestatzen ari gara”, baina beti etortzen ari da, uneoro. Kon tua zera da, intentsitate handiagoko denborak behar ditugula, Printze Txikiak esango lukeen be-zala, errituak behar ditugu.Egunerokotasunetik bereizten duten denborak. Beraz, Jauna beti etortzen ari dela badakigun arren, erritu-data bat jartzen dugu: Gabonak (Jainkoak haragi hartzen du, gure giza izaera hartzen du). Horrela, abendualdia honako garaia da: alde batetik, Jainkoa gure bizitzara iristen ari dela jabetzeko… eta, bestetik, gure bizitzan ordena jartzeko denbora, Hura hartzeko eta zugan eta nigan haragia har dezan, Bere sentimendu berberak ditugularik.
Testuan,Joanen abendualdia entzuten dugu.Jainkoak beragandik zer nahi zuen entzun zuen Joanek, eta basamortuan bizitza aszetiko, otoitz- eta penitentzia-bizitza egitea zela deskubritu zuen. Eta ho-rrela “Jaunari bidea prestatu”, herri osoari, herritar guzti-guztiei aukera bat emateko etortzen baita Joan.Gizarte haren jardunbide edo funtzionamenduagatik,ukatuta zegoen aukera iristen zaie herritar gehienei. Eta aukera hori ahalbidetzeko, lehen pauso bat ematea erabakitzen du, zerbait berriaren hasiera zantzuarekin: Jordan ibaian bataiatzea. “Jainkoak barkatzeko aukera ematen dizu, bihotz- berri zaitez” zen bere leloa.
Joanek deia entzun eta bizitzen hasten den bezala, guk aste hauek gure bizitza antolatzeko erabiliko ditugu, hau da, entzuten ikasten joateko.Nola? Isiltasun-tarteak eginez, otoitzean murgilduz Jesusen sentimenduekin bat egin dezagun, gaixoengandik aterperik gabekoengana gehien behar duenari en-tzutera hurbilduz, eta bizitzako ezustekoetatik, txiripetatik ikasiz. Horrela uzten diogu Jainkoari gure bizitzan sartzen. Eta gure erabakien bidez, besteen bizitzan ere bai.
Lanari ekingo diogu. Eta zeinu batekin egiten dugu. Joanen kasuan publikoa izan zen:bataioa, atze tik hainbeste erakarri zituen zeinua. Gure zeinua?Txikia izan arren, ona da jendaurrekoa izatea:kan- dela bat lantokian edo etxean piztea, seme-alabekin jaiotza jarri ohi dugu, baina, formalaz gain, zer-bait pertsonalagoa: esku bat luzatuta duen marrazki bat, idazmahaian galdera bat: zer bizi da nire baitan?, itsulapiko bat: black fridaytik black solidarityra. Zakeoren zeinua: nire ondasunen erdia po-breei ematen diet,etab.Eta ez litzateke arraroa izango Joani galdetu zioten bezala guri ere galdetzea: zertara dator hau? Zertarako egiten duzu hori? Eta elkarrizketa hasiko dugu interesatzen denarekin edo galdetzen digunarekin.
2. Otoitz egiten hasiko gara – ISILTASUNA EGINGO DUGU
Ebanjelioaren testuarekin batera orri txiki batean kopiatu behar duzue isiltasuna nola egin, gaur ikusteko. Arnasa sakon… hartuko dugu…arnasketak (itotzen gaituzten) gure pentsamenduetatik irte- ten lagunduko digu eta orainaldian jarriko. gaitu. Gaudenari eutsiz, alegia… Lasaitu egingo gara… Zentratu… sakabanaketa saiestuz… Gure kezketatik distantzia hartuko dugu… Beranduago berreskuratuko ditugu… Gure barne-arekin egingo dugu bat, gugan bizi duen horrekin, gure Bizi Iturriarekin. Barne isiltasuna egiten saiatuko gara. Hasteko, isiltasuna ez da zaratarik eza NIArik eza baizik. Isiltasuna egiteko hauxe da onena: “gure … ateratzea”. Sakonki entzuteko prestatuz joango gara… Eta otoitzaldi hau konfiantza-prestutasunez eta dedikazioz bizi izatea eskatu-ko dugu…
3. IKUSI egiten dugu, ENTZUN, TESTUA DASTATU. NI PRESENTE EGITEN NAIZ -eszenara ITZULTZEN NAIZ. IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
Oharra: Eten-puntuak… gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan behar dira.
Eszenan kokatzen naiz, bertara sartzen naiz,presente banengo bezala,Joan bataiatzen ari da, bihotz- berritzea aldarrikatzen, zeinu liluragarria, berria, Jordan ibaian bataiatzen du eta ez ohiko lekuan; urratu egiten ditu ohiturak… Zeinua jendetsu bihurtzen da, Jainkoaren aukera denentzat… Eta gerta-tzen ari denari begira nago, urruntxo, ni ere aukera horretan sartzeko gogoz bezala eta askok haren beharra dutela ikusiz nik behar dugunaz jabetzea eskatzen dut: gure hauskortasunean eta zaurietan maitatuak sentitzea… eta nire denbora hartzen dut neure egiteko, presarik gabe…
Joanek zarata handia ateratzen zuen gizarte hartan, horregatik, autoritatea kezkatzen hasten da,eta hantxe nago fariseuen eta juduen mezulariek hauxe galdetzen diotenean: zer diozu zeure buruaz?
Zergatik egiten duzu hori? Gertu nago hau gertatzen denean… Eta atezua edo tentsioa sentitzen dut, kontuak eskatzeko erabiltzen duten tonua… Nire denbora hartzen dut galdera zuzenak eta jakinmin- ezkoak neureganatzen ikasteko…Eta Joanen erantzuna entzuten dut:”Jaunarentzat bide zuzena (jus- tua) irekitzen duena” naiz…Joanekin eta bataiatzen den eta zuzentasun-bideak ireki nahi dituen jen-de guztiarekin bat egiteko baliatzen dut… Aldaketa –beren buruen aldaketarekin hasiz– egin nahi du ten horrenbeste pertsonarekin gozatu egiten dut. Haiekin bat egiten dut bihotzez… lasaitasunez…
Eta Joani entzuten jarraitzen dut, bizitzaren bidea aurkitzearen beharra zuten hainbesteri begira. Haiekin jartzen naiz, niri ere antzeko zerbait gertatzen zaidalako. Eta Joani zer egin galdetzen dion jendeari erreparatzen diot, eta holako zerbait erantzungo balu bezala da: aukera bat eman zaizu, zeuk ere beste aukera bat emaiozu zure lagun hurkoari… Eta Joanen proposamena serioski hartzen dutela ikusten dut… Begietara begira jarrita, doakotasunez beteta sentitzen direla sumatzen dut, erantzun eskuzabala emateko sortzaile izan nahi dutela. Nik bat egiten dut beren nahiarekin. Inda-rrez eskatzen dut, gauza ona delako.
Joanengandik hurbil nago entzuten diotenei hauxe esaten dienean: “Nik urez bataiatzen dut… bere sandaliaren uhala lotzeko duin ez naizen hari bidea prestatzen diot”. Eta berak egiten duen horretan bere burua ez erdigunea ez garrantzitsuena ez duela ikusten konturatzen naiz. Hartu egin duela sen-titzen du, eta bere ekintza jendea Jainkoari entzun eta beraientzat Jainkoak nahi duena deskubritze-ko prestatzea dela. Joanen umiltasunaz jendea miretsita geratzen dela konturatzen naiz. Eta ni ere bai. Eta eskatu egiten dut.Han bada zerbait berriaren zapore bat, sortzen ari dena eta garai berrieta-ko zaporea duena… eta une hau gozatzen dut…
4. JESUS ETA BIOK
Joan Bataiatzailearen munduan kokatzen naiz, bertan egongo banintz bezala, Jordan aldean. Zerbait berritzailea planteatzen duen norbait da, urratzailea, eta horrek beldur pixka bat ematen du. Bai-na leku horretan egon behar dudala sentitzen dut…eta lekua nireganatzeko denbora hartzen dut:jen- dea, aurpegiak, aukeraren poztasuna. Gero Joani begiratu eta egiten duenaz konbentziturik ikusten dut: “Basamortuan presta iezaiozue bidea Jaunari”… eta hau inspiratua izan behar dela uste dut, eta otoitz asko egin behar izan duela. Hain bizi-apustu apurtzailea ez da burutazio bat.Izan ere, ez dugu hura denboran zehar mantentzeko indarrik…Eta apustuaren benetakotasuna dastatzeko denbora har tzen dut… Nire ustez, egon behar dudan tokian egotea ahalbidetuko didaten indarra eta esperientzia eskatzen ditut.
Eta berriro ikusten dut Joan bere apustuaren arrazoia ematen, oraingoan fariseuen mezulariei: zergatik bataiatzen duzu, espero dugun horietakoa –ez Elias, ez Mesias, ez profeta– ez bazara? Eta Jainkoa ofiziala ez den beste bide batetik sartzen dela ikasten dut… Harrigarritik ikasteko denbora hartzen dut eta ziurgabetasunean bizitzen ikasteko eskatzen dut… benetakoa dela nabaritzen dudan- aren konfiantzan bizitzen ikastea… eta egiaz erantzuten ikasteko eskatzen jarraitzen dut… erantzuna etorkizunean dagoela jakinda, ezin dut frogatu… Eta konfiantzan bizitzen ikastearen poza sentitzen dut.
Joanengandik hurbil jarraitzen dut, haren izpirituaz eta benetakotasunaz blaitu nahian bezala. Eta berak bezala, bidean jarriko nauen/gaituen zeinu bat nahi dut gaur: alda nazakeen inongo presen-tzia bat ikusten dut… nire metaketatik aterako nauen ekarpen bat… otoitzaldi bat… gure barrua en-tzuten eta bertan Jainkoaren ahotsa entzuten ikasteko denbora… eta gelditu egiten naiz eta begira-tzen dut ea hauetakoren bat nire zeinua den edo bestela zein den… Nire denbora hartzen dut… Sa-kontzen jarraitzen dut, zeinu bat imajinatzen dut, nire buruarengan jarritako arreta galtzera eraman go nauen zerbait, hau da, Joanen antzekoa izatea, bera ez dela erdigunea sentitzen baitu, baizik eta pertsonak beren Erdigunearekin, Jesusekin, harremanetan jartzen saiatzen dena, zentratu daitezen… eta zentratuta eta arreta galdu gabe bizi nahi duten pertsonen laguntzaile izateko nahi hori dasta-tzen dut.
5. SOLASALDIA. Jesusekin. Otoitzean bizi izandakoaren laburpen gisa egiten dut. Gehien iritsi zai dana kontatzen diot, niretzat zela zirudiena, testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta eskatu egiten diot, es-kerrak ematen…
