Mk 10, 46-52
0. TESTUA (osorik irakurri!)
Jerikora iritsi ziren. Eta Jesus bere ikasleekin eta jendetza handiarekin hiritik irteterakoan, Bartimeo itsua, Timeoren semea, eskean zegoen bideertzean eserita. Jesus Nazaretarra zela jakitean, oihuka hasi zen:
– Daviden semea, Jesus, erruki zakizkit! (…)
Jesusek gelditu eta hari dei egiteko agindu zuen. (…) Bere soingainekoa jaurtiz, salto batean zutitu eta Jesusengana joan zen.
Jesusek galdegin zion:
– Zer nahi duzu niregandik?
Itsuak erantzun:
– Berriro ikustea, Jauna.
Eta Jesusek:
– Zoaz, zeure sinesmenak sendatu zaitu.
Une berean ikusmena etorri zitzaion berriro eta Jesusen ondoren zihoan bidean.
1. TESTUAREN IRUZKINA.
Testua berrionean kokatzen dugu, zehazki 9. eta 10. kapituluen segidan, non Jesus jendetzarengandik urruntzen joan den eta Hamabien prestakuntzan zentratu den, kontua ez dela ondo amaituko igartzen duelako: fariseuek ez dute berarekin konektatu, erlijio-agintariek arrisku bezala sentitu dute eta herriak baztertu egin du, miresten duen arren. Hamabien prestakuntzak zerikusia du egiaunean dena emateko gai egitearekin. Helburua gizaki ororen funtsezko hiru egitura antropologiko lantzea da: boterea (handiena nor den), aberastasuna (aberatsa, Jesusengana hurbiltzen dena) eta sexualitatea (ezkontzaren gertaldia).
Hau gizaki guztiek partekatzen duten zerbait da. 1968ko munduko hippie talde bati egindako elkarrizketa batean kontatzen zutenez, elkarte horretan bizitzeko zer arazo zituzten galdetu zieten. Hiru zituztela erantzun zieten:
1) Gizonak eta emakumeak: denak denekin? => Sexualitatea.
2) Erabakiak nola hartzen ditugun: Nork agintzen du? => Boterea.
3) Kide guztien ondasunak nola banatzen ditugun. Nola egiten diegu kasu guztien beharrei? => Dirua.
Bitxia bada ere, hiru alderdi horiek bat datoz kristauok botoak deitzen ditugunekin: txirotasuna, pobrezia, kastitatea eta obedientziarekin. Hiru alderdi hauek kristau guztiek ere bizi dituzte. Maila, diru, hedonismo eta botere irriketatik askatuz ez doanak ez ditu dimentsio gakoak ebanjelizatu. Eta Jainkoaren eta diruaren artean aukeratzea egokitzen denean, lehena bigarrena izango da. Eta gauza bera beste bi alderdietan. Bada, Jerikoko itsua itsutasunetik ikustera igarotzen den pertsonaren eredua da, hiru dimentsio hauek ebanjelizatzen ari baita. Bide ondoan eskean etzanda egotetik Jesusi jarraitzera pasatzen da, bizitzaren bidetik.
2. Otoitzean hasten gara – ISILTASUNA EGITEN DUGU.
Kokaeraren bila gabiltza… ez oso artega ez oso eroso. Oinpeak zoruaren arrimuan. Sorbalda zuzen.
– Eta arnasa hartzen dugu behin baino gehiagotan arnasgora sakonak eginez. Arnasketak (itotzen gaituzten) pentsamenduetatik irteten laguntzen digu eta orainaldian zentratzen gaitu. Arnasketak bizi-erritmoarekin ko- nektatzen laguntzen digu. Bizirik mantentzen gaituena da. Arnasa hartzen jarraitzen dugu eta lasaituz goaz. Gure kezketatik distantzia hartzen dugu.
– Arnasa hartzean, gure barneko gune horretara sartzen gara, non bakean aurkitzen garen, non geure burua-rekin topo egiten dugun… eta bertan bizi eta gainditzen gaituen Ongiarekin ere topo egiten dugun, gure Bizi Iturriarekin. Gure isiltasun-gunea aurkituz goaz. Arnasa hartzen jarraitzen dugu. Isiltasuna ez da zaratarik eza, egorik (nirik) eza baizik.
Testua kontenplatzera pasa baino lehen, bi jarrera hauek prestatzen ditugu: konfiantza (ni eramaten uzten diot Jaunari, Bere eskuetan jartzen naizela) eta jarduna edo dedikazioa.
3. IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATU. Nik AURKEZTU DUT (ESCENA BERRIKUSTEN DUT). IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
OHARRA: Eten puntuak gelditzeko eta behatzeko (gustatzeko eta sentitzeko) lekua izan daitezela.
Jesusen ondoan jartzen naiz Jerikon, hiriko irteera-atetik gertu, etorkizuna itxaropentsua izango dela pentsatzen jarraitzen duen jende askoren ondoan. Pedrok esaten dit: “Hiri eder honetan gaude, bere aberastasunagatik, uragatik mila aldiz konkistatua izan den hirian. Oasi bat erdibasamortu eremuan.” Eta idilio-leku horretan edertasuna ikusterik ez duen itsu batekin egiten dugu topo. Lekuaren eta pertsona atsekabetuaren arteko kontraste ederra ari naiz egiten. Nola sentitzen naiz? Denbora hartzen dut.
Eta harrigarriro entzuten dut norbait oihuka hasten dela: “Jesus, Daviden semea, erruki zaitez nitaz.” Jesusi Daviden semea deitzen diote, sendatzeko ahalmena egozten zioten Salomoni bezalaxe. Ikasleekin nago. Oihu egiten duena itsua da eta jendeak isiltzeko agintzen dio. Zegoen lekutik irteteko eskubiderik ere ez zuen norbait zen, ‘Jainkoak zigortu zuelako.’ Nola bizi dut bizialdian aurrera ateratzeko gogoa eta hori egin ahal izateko gizarte-arbuioa? Gelditu eta arnasa hartzen dut.
Jesusek haren oihuak entzuten dituela ohartzen naiz, Yahvek Egipton bere herriaren oihuak entzuten zituen bezala. Eta gelditu eta jendeari zera esaten dio: “Dei iezaiozue!” Eta jende berak, Jesusek deitzean, jarrera aldatu egiten du. Eta Joanek esaten dit: “Begira! Ikusi duzu? Jauzi batez bere gain-jantzia, bere elikagai-iturria dena, bota egiten du, bertara txanponak jaurtitzen dizkioten eta hauek jasotzen dituen jantzia. Bere burua xahutuz bizitzetik irten nahi du.” Hondoratua dagoen lekutik irten nahi duen pertsona baten gertaldia dastatzen dut. Denbora hartzen dut.
4. JESUS ETA BIOK
Jesusek ingurura begiratzen du, hiriko sarreran lurrean etzanari harrera egiteko jarrerarekin konplizitatea bilatuz bezala, eta nire begiradarekin egiten du topo. Berarengana hurbiltzera adoretzen nau. Hantxe nago, Bartimeo itsua iristen ikusten dudanean, bidea zabaltzen dion jendetzaren erditik. Eta hortxe dago Jesusen ondoan, hau esaten dionean: “Zer nahi duzu zugatik egitea?”, eta itsuari aurpegia argitu egiten zaio: “Jauna, ikus dezadala.” Denbora hartzen dut elkarrizketa hau dastatzeko, non Bartimeok jokoan duen bizitzan etzana jarraitzea edo Bizira daraman bidearekin asmatzea.
Jesusekin hitz egitera ausartzen naiz: “Ai itsuaren indarra izango banu lotua bezala naukaten egoeretatik irteteko! Bere bizitza irabazteko erabiltzen duen tresna uzteko, bere lana arriskatzeko ere gai da. Garrasi egiteko gai ere bada, denak bere aurka daudenean”. Eta Jesusi benetan jarraitzea eragozten didaten hainbeste gauzaz –norbait garrantzitsua izateko gogoaz, gozatzeko bizitzeaz, esango dutenaren nire beldurrez…– konturatzeko eskatzen diot aske izateko eta besteentzat bizitzeko, nire mozkinei begiratu gabe, hurbilekoetatik hasita. Bihotzez eskatzen diot.
Jesusekin eta itsuarekin jarraitzen dut, eta honek lehen aldiz sentitzen du norbaitek berarengan sinetsi duela: beti arbuiatua izaten zen, denek esaten baitzuten bera zela bere zoritxarraren erantzulea –“Zerbait egingo zuen“–. Baina oraingoan bere egoeraren erruduna dela uste izan ez duen norbaitekin egin du topo: “Zure fedeak salbatu zaitu“, eta lurrean etzana ikusten hasten dela jabetzen naiz, izaten hasten dela, eta Jesusek itsua bezala ni onartzen nauela ohartzen naiz, baldintzarik gabe, batzuetan neure burua baztertzen dudanean ere. Onarpen honek askeago sentitzera bultzatzen nauela konturatzen naiz, eta gozatu egiten dut Jesusek nigan duen konfiantzaz eta bizitzaren bidetik askatasun handiagoz joateko ematen didan indarraz jabetzen naizenean.
5. Eta otoitza bukatzen ari gara Jesusekin SOLASean.
Otoitzean bizi izandakoa jasotzen dut. Gehien iritsi edo sartu zaidana kontatzen diot, niretzat zela ematen zuena, gehien identifikatu naizen hura: testu bat, hitz bat, irudi bat… Eta zerbait eskatzen diot edo eskerrak ematen dizkiot agur keinu batez (eskuak elkartuz), esker ona (nire eskuak irekiz) edo onarpena adieraziz (gurutzearen seinaleaz), eta berriro itzultzen naiz leku honetara: oinak askatzen ditut, eskuak irekitzen ditut, begiak ere bai… Eta bizi izandakoa idazten amaitzen dut, nire bizitzan tinkatzen lagun diezadan.