Mt 22, 1-14
0. TESTUA
Jesusek esan zien: 2 “Zeruetako erreinua bere semearen ezkontzarako oturuntza bat egin zuen errege batekin konpara daiteke. 3. Gonbidatuei deitzera bidali zituen bere morroiak, baina hauek ez zuten joan nahi izan.
Zoazte, bada, kale nagusietatik, eta gonbida itzazue ezteietara gaiztoak eta zintzoak aurkitzen dituzuenak, eta horrela oturuntzako aretoa bete zen…ezteietarako jantzirik ez zeukan gizon bat… asko eta gutxi hautatuak baitira”.
1. KOKAPENA — Testuaren azalpen laburra
Eszena, berriz ere, tenpluan gertatzen da, non Jesusek, saltzaileak kanporatu ondo-ren, bere proposamen erradikala planteatzen duen, bere garaiko botereak dauden to kian, Jerusalemen. Bere garaiko fedean bizitzeko moduaren alternatiba planteatzen ari da, Jainkoaren eta gizartearen maitasunetik kanpo utzi eta diskriminatzen ditu-ena, herriko pertsona asko, besteak beste, ahulenak. Bere proposamena da Jainkoak guztiak gonbidatu nahi gaituela ezkontza-aldi bat estreinatzera: ezkontza batera guz tiak gonbidatzen dituzte,doan.Horrelakoxeak ziren Jesusen garaiko ezkontzak. Herri txikietan denak joaten ziren. Eta hori oraindik ere benetakoa da gaur egun leku askotan.
Jesusek garaiko erlijiotasuna birkokatzen du berak Jainkoaz, Abbaz, herriaren aita-amez, ulertzen duenetik, eta horregatik gara anai-arrebak. Eta horrela du zentzua ezkontzaren erlijioak. Parabolan gonbidatzen ditu, lehenik eta behin, bera onartzeko ondoen prestatuta zeudela uste zuen pertsonak: fariseuak eta berauen eskribak, batez ere, eta bestelako agintari erlijiosoak. Hauek parabola entzuten ari direla gogo ratzen dugu. Baina prestatuago dauden hauek ez dute gonbidapena onartzen, eta hori iraina zen gonbidatzailearentzat.
Horrela, bat bere negozioetara doa, beste bat bere lurretara eta beste batzuk erahil-tzera. Hau da, horiek guztiek ez zioten jaramonik egin Jesusen gonbidapenari, berea ri ekin zioten. Ebanjelioa ez zen beraiengan sartu. Zer gertatzen da gaur jasotzen dugun gonbidapenarekin? Ebanjelioa gugan sartzen da ala gureari jarraitzen diogu? Nire interes pertsonaletara joaten jarraitzen al dut, nire betiko ohituretara, hau da, nire asteburuetara, nire gastu-mailara? Gizartean hainbeste aldaketa eragiten ari den Coviden garai hauetan, hainbeste persona pobreziara itzultzen ari denean, oke-rragoak edo hobeak atera gaitezkeenean, ona da Jesusek proposatutako ezkontzaren erlijioak zer dakarren pentsatzea. Nola egin leku denei.
Azkenean, Jesusek egin zuena zera da, denei dei egin, aretoa bete arte. Bere jarrai-tzaileak gustu eta estilo guztietako pertsonak izan ziren, onak eta txarrak.Horrelakoa izan zen lehen kristau alkartea. Hemen sartzen gara gu ere gaur. Deitzen gaituelako deitzen gaitu, ez onak garelako. Eta deitzen gaitu gizarte baztertzaile eta jasanezin hau guztiontzako leku bihur dezagun, ezkontza bat (garai hartakoa) balitz bezala eta, gainera, besteei errukiz begiratzen dien bihotza duten pertsonak. Horixe da Jesu sen proposamena. Eta festarako jantzia? Bataioari buruzko aipamen bat dirudi, komu nitatera sartzeko atea zena, ezkon-jantzia eskatzen zuena, alegia bihotz aldatua, eta bizi-konpromisoa.
2. Otoitzarekin hasiko gara — Isiltasuna egingo dugu
Ebanjelioaren testuarekin batera orri txiki batean kopiatu behar duzue isiltasuna nola egin, gaur ikusteko.
3.IKUSI, ENTZUN, TESTUA DASTATZEN DUGU. NI PRESENTE EGITEN NAIZ –Biziberritzen dut ESZENA. IKUSI, ENTZUN, GUSTATU…
Oharra: eten-puntuak izan daitezela gelditzeko eta behatzeko lekua (gustatzea eta sentitzea).
Testuan kokatzen naiz, bizitzekoa baita, nik gaur esperimentatzekoa. Bertan, Jesusen parabolak entzuten ditut, hainbeste persona baztertzen zituen erlijio hegemonikoaren alternatiba. Autoritateak bekozko ilunez ikusten ditut, norbaitek bere desio sakonak adierazten dizkiela sentitzen duen jendea, bere Maisuaren osotasunaz gozatzen diren apostoluak, eta Jesusi zera eskatzen diot, proposamen barneratzaileak aurkezteko eta proiektu engainagarriak –erlijiosoak ere– kentzeko gaitasuna, gizarte-areketan edo bazterretan uzten dituztenak, eta denbora hartzen dut Jesusen planteamenduak neu-re egiteko.
Apostoluekin entzuten dut Jesusen azalpenen indarra parabola zehatzen bidez, aginta riek ez baitzieten kontra egitea lortzen, benetako hitzak zirelako.Nire denbora hartzen dut eta Jesusen proposamenez gozatzen dut: “Denontzako herria”, ezkontzaren irudia rekin… Eta hainbeste berritasun dastatzen eta nireganatzen saiatzen naiz.
Jesusi gogoz entzuten jarraitzen dut, hamabiei eta hainbeste jenderi begiratzen diet. Ezkontzarako gonbitea onartzen ez duten agintariei erreparatzen diet, alegia denek beren lekua izango duten mahai partekatu bat egitearen aurka daudenei, eta arretaz entzuten diot Jesusi bereari eta bere interesei jarraitzen dietenak gogora ekartzen: batzuk beren negozioei, beste batzuk beren lurraldeei, beste batzuk gaur bezala era-hiltzeari. Denbora hartzen dut parabola hau neure egiteko, eta ikasleei eta bizitzaz al-datzea erabaki duen jendeari begiratzen diet, beren hutsegiteekin. Eta haien artean ikusten dut neure burua, eta Jesusen barne-ezagutza eskatzen dut, sasi-erlijiotasuna agerian uzten duena eta bere Abbaren, konfiantza osoko Jainkoaren nahiak adierazten dituena.
Eszena berean kokatzen naiz, hurbil, eta arretaz entzuten dut Jesusek denei egiten dien deia, hots, jendea dagoen lekura joatea, bidegurutzeetara, mahaia bete arte. Eta apostoluek Jesusekin zein bidetan egin zuten topo gogoratzen dute, eta nola berare-kin daudenez geroztik gizatiarragoak izateko gai bihurtu diren, beste estilo bat ikaste-ko gai, beste modu batera kokatzekoa… Eta Jesusi zera eskatzen diot, bere jarraipen-ean haziz joateko, mahai partekatu bat egiteko misioan. Eta indarra eskatzen diot, eta hainbaten onerako eman nahi didan harridurara irekitzen naiz. Eta nire denbora hartzen dut.
4.- JESUS ETA BIOK
Orain konturatzen naiz Jesusek nire begiradarekin kontaktatzen duela, nigana zuzen- tzen dela, bere proposamenarekin nik bat egin nahian bezala. Gizateria familia bat bezala ulertzeak liluratzen nauela esaten diot, non herri guztiak mahai berean eser-tzen diren, eta hauxe eskatzen diot, parabolaren edukia desiratzen lagundu didan be-zala, hura gauzatzen laguntzeko. Denbora hartzen dut haren edukia eta izpiritua dige-ritzeko.
Jesusek anaitasunaren alde ez daudenak gogorarazten dizkit, ezta “bat bere negozio-etara, bestea bere lurretara” denontzako mahai partekatu bat egiteko ez daudenak ere. Beren interesen alde egin zuten. Ez ebanjelioa, ez ebanjelioak proposatzen dituen balio eta irudiak, ez ziren horiengan sartu. Beste batzuk okerrago:bidaliak hil zituzten. Eta gure gaurkoa errepasatu dut gaur, hainbeste negozio soilik irabazteko, edo meta-tzeko, edo espekulatzeko, edo gerrarako negozioak, eta parabolak gaurkotasun sako-na duela konturatzen naiz. Altruismo gisa egiten dutena justifikatzen dutenen gezu-rrak ezagutzera emateko gai izatea. Eta benetan bizitzeko adorea eskatzen dut, eta egia bilatzen duen parabola dastatzen dut.
Eta Jesusek hauxe esaten dit: zer ari zara egiten jaso duzun gonbidapenarekin? Eban- jelioa zugan sartzen al da ala zureari jarraitzen diozu, alegia zure interesei,zure betiko moduei, zure bizi-planei? Coviden Garai honek,gizartean hainbeste aldaketa gertatzen ari denean, non okerragoak edo hobeak atera gaitezkeen, zera ekarri dit gogora:”Ona da ezkontzaren erlijioak zure buruari zer bizimodu, zer konpromiso dakarzkion” plante atzea”.”Deituak asko eta aukeratuak gutxi” hauxe gogorarazten dit zehazki “:zer egin dezakezu zuk eta zer ordena erlijiosoek, Caritasek, parrokiek, kristau mugimenduek, mahai bat sortu,non Covidagatik pobrezian erortzen ari diren 500 milioi eser daitezen?…
Eta hori guztia gordetzera noa, nire baitan hausnartuz, Frantziskoren “Tuti Fratelli” En tziklikaren antzera.
Eta Jesusekin ikusten dut norekin konektatu nire bidegurutzeetan –adibidez nire lan-ean edo eskaileretan, nire lagunen artean edo nire harremanetan–, nire esku-hartzea eskatzen duten egoerez hitz egin ahal izateko.
Eta, agian, nire motibazioez hitz egin ahal izango dut: “Gizaki orok jateko, osasunera-ko, emigratzeko eskubidea duelako egiten dugu hau; ni bere egoeran banengo, hau nirekin egitea nahiko nukeelako edo, besterik gabe, Jainkoaren seme-alabak garela-ko”, eta nire motibazioak eta beste batzuei (niri…) egiteko gogoa dastatzen ditut.
5.- SOLASALDIA
Otoitzean bizi izandakoaren laburpena: testu bat, hitz bat, irudi bat… gehien ikutu nau ena, niregana zetorrela zirudiena, eskatzen dizut, eskerrak ematen dizkizut…
